Lectio divina z Maryją - Cała Piękna (1) Odkrywanie ikony Maryi na stronicach Ewangelii

 Cała Piękna

Lectio divina z Maryją

Krzysztof Wons SDS, - Salwator, Kraków, 2016.

opracowanie - o. Józef Grzywacz CSsR

 Spis treści

1.      Cała Piękna wyłania się z Biblii

2.      Miriam – sekret Bożego piękna

3.      Słuchająca

4.      Medytująca

5.      Modląca się

6.      Kontemplująca

7.      Dodatki

8.      Lectio divina – modlitwa przed ikoną

9.      Relacje

10.  Metoda Erwina Pankowskiego

11.  Po co komu ikona?

Panagia, panaghia lub panhagia - (Panagia, ”Najświętsza“) - grecki termin oznaczający ”wszystko święte”. Jest to tytuł Matki Boskiej we wschodnim kościele. Termin ten odnosi się również do małej składanej skrzynki z wizerunkiem Matki Boskiej, noszonej przez prałatów we wschodnim kościele. Ten futerał jest noszony na piersi zawieszonej na łańcuszku. Termin ten odnosi się również do chleba, który został uroczyście pobłogosławiony przez greckich mnichów na cześć Dziewicy Maryi i Trójcy i który jest spożywany podczas porannych modlitw.

 We wstępie do swojej książki ”Cała piękna. Lectio divina z Maryją” Krzysztof Wons tak pisze: ”Grecki mistyk żyjący pod koniec V wieku – Pseudo-Dionizy Areopagita kołysał w duszy modlitwę:         

„Pragnę, aby Twoja «ikona», Matko Boża, odbijała się stale w zwierciadle duszy i zachowała ją czystą aż po kraniec wieków. Podnoś pochylonych ku ziemi i daj nadzieję tym, którzy uznają i naśladują wieczny wzór piękna”.

Piękno jest powołaniem. Jesteśmy jak Maryja powołani aby być piękni ”Bóg Ojciec nas wybrał w Synu przed założeniem świata, abyśmy byli święci i nieskalani przed Jego Obliczem” (Ef 1,4). Tytuł ”Cała Piękna” nie jest dewocjonalnym pomysłem – jest to tytuł który wyrósł z głębi stronic Słowa Bożego. Jej piękno pochodzi od Boga i możemy go odkryć w Biblia. Tak jak odsłania się ikona w trakcie pisania, tak stopniowo odsłania się piękno Maryi kiedy czytamy Pismo Święte. W Maryi mamy „odwieczny wzór piękna”.

 I Rozdział - Cała Piękna wyłania się z Biblii

Ps 45, 3 „Tyś najpiękniejszy z synów ludzkich…

Ps 45, 12 „Król pragnie twojej piękności…

Ps 45, 18 „We wszystkich pokoleniach upamiętnię twe imię – dlatego po wiek wieków sławić cię będą narody.

Przygotowanie do pisania ikony Całej Pięknej. Pójdziemy drogą, która nam odsłania cale Jej piękno – ta droga jest Lectio divina. Kościół widzi w Maryi najpiękniejszą ikonę Lectio divina napisana przez Ducha Świętego, rękami ewangelistów. Maryja jest cała piękna bo wsłuchiwała się w słowo Boga, i zachowywała to Słowo.

ANALOGIA = POROWNANIE Lectio divina to tak jak pisanie ikony Maryi. Będziemy patrzeć na piękno Maryi nie tej co nam podsuwa nasza prywatna pobożność, lecz ten wzór który jest na ”desce Biblii”– jak to uczynili dwaj ikonopisarze: Łukasz i Jan.  Oni utrwalili na stronicach Biblii wierne odbicie Maryi. Wzorzec z Pisma Świętego jest najbardziej bliski oryginałowi i broni nas od kiczu religijnego i od pseudonatchnień. Chcemy więc iść droga Biblii i bogatej tradycji Kościoła, która wyrosła z Biblii.

Chcemy szukać rysów Jej duszy starannie utrwalonych na stronicach Biblii – ważne jest to co jest wewnętrzne. I jeżeli ikona Maryi napisana w Biblii ma się odbić w zwierciadle naszej duszy to potrzebujemy uruchomić nasza duchowa zdolność widzenia – ”wzrok wewnętrzny”.  I tak dla przykładu: mamy dwie antyfony następujące po sobie i  wprowadzające do psalmu 45,[1] brewiarz , nieszpory z poniedziałku czwartego tygodnia – Wieki Post: pierwsza dotyczy 4 tygodnia Wielkiego Postu (”Nie miał on wdzięku ani też blasku, aby chciano na niego patrzeć, ani wyglądu, by się nam podobał” Iz 53,2);   i druga Wielkiego Poniedziałku (”Tyś najpiękniejszy z synów ludzkich, wdzięk rozlał się na twoich wargach”). Pytanie ”czym jest piękno?” znajduje odpowiedz w Jezusie, który pobity i zniekształcony w ludzkim ciele, nie przestaje być wewnętrznie piękny. Podobnie patrzymy w Ewangeliach na skromną osobę Miriam z Nazaretu, która w radykalnej zwyczajności jawi się oczom naszej wiary jako ”cała piękna”. Piękno jest prawda, a prawda jest pięknem.

Jeżeli chcemy napisać biblijną ikonę Maryi, która cała jest piękna, trzeba, abyśmy pamiętali, że tworzenie ikony zakłada drogę wewnętrzną. Musimy wyzwolić się z wrażeń zmysłowych i przez modlitwę Słowem Bożym oraz przez ascezę nauczyć się głębszego widzenia. Aby odkryć ikonę Maryi trzeba dać się prowadzić przed Ducha Świętego, który w tradycji wschodniej nazywa się Boskim ikonografem. Wielu wierzących rozpoczęło swoja wędrówkę wiary od spotkania z najpiękniejszą kobietą – z Maryją.  Będziemy więc pisać ikonę Maryi, poprzez odkrywania Jej piękna, tak jak nam je odsalania Biblia. Naszym podręcznikiem: ”Hermeneia (gr), ”podlinnk” (rus.), zbiorem reguł do pisania ikon jest Biblia, i to uwolni nas od ”subiektywizmu i wahań gustów”. Przystępując do pisania ikony Maryi, jak nakazuje tradycja Kościoła, módlmy się aby biblijna ikona Całej Pięknej odbiła się w zwierciadle naszej duszy. Jednym z koniecznych warunków napisania ikony jest nadanie jej imienia i poświecenie oraz zjednoczenie imienia z wyobrażeniem. Ikona staje się w pełni ikoną w obrzędzie nadania imienia i poświecenia.

Na drodze Lectio divina z Maryją właściwym momentem nadania imienia i poświecenia ikony jest czas ”contemplatio”. Maryja, jak nikt inny, przyjęła Słowo Boże. I tak każdy z nas, kto pisze ikonę Maryi, podpisze ją imieniem ”Cała Piękna” – jednak w każdym z nas brzmi ono w sposób jedyny i niepowtarzalny.

Odkrywanie ikony Maryi na stronicach Ewangelii

Jedyny Ikonograf, który zna Jej wewnętrzne piękno jest Duch Święty. Jak mówi święty Ireneusz: ”Ten sam Duch, który kiedyś dyktował autorom natchnionym Pismo Święte, zapewnia stronicom Pisma wieczną młodość. Ten sam Duch Święty zapewnia młodość czytającym Pisma. Boski ikonograf, Duch Święty, napisał dla nas na kartach Ewangelii ikonę Maryi, aby leczyła nasze oczy. Duch stawia nas prze ikona Matyi wyłaniającej się z Boskich Pism. Czytając i pogłębiając stronice Ewangelii niejako my sami piszemy ikonę Maryi.

---

[1] PAPIEZ Jan Paweł II, Król – Jezus Chrystus; królowa – Maryja, Audiencja generalna 29.09.2002.