Akatyst

AKATYST DO PRZENAJŚWIĘTSZEJ BOGARODZICY

Akatyst jest hymnem liturgicznym. Nazwa pochodzi z greckiego ακάθιστόσ = ά-nie, καθιδευ-siedzieć . Akatysty są zawsze śpiewane na stojąco, składają się z mniejszych form poezji liturgicznej - ikosów i kondakionów (zazwyczaj 13 kondakionów i 12 ikosów).

W tradycji bizantyjskiej Akatyst jest to całe,   nabożeństwo złożone z pieśni pochwalnych ku czci   Jezusa Chrystusa, Bogurodzicy lub świętych. Najbardziej znanym literaturze chrześcijańskiej i uznanym za najstarszy hymn ku czci Matki Bożej. Zbiorem akatystów jest akafistnik.    

KONDAKION 1

Walecznej Hetmance hymn zwycię­stwa i dziękczynności za wyba­wienie nas od gorzkiej niewoli, wznosi­my Ci, my, słudzy Twoi, Bogarodzico! Ty, Która posiadasz moc niezwyciężoną, od wszelkich nieszczęść wybaw nas, abyśmy do Ciebie wołali: Raduj się, Oblubieni­co pozostająca Dziewicą!

Ikos 1

Archanioł z nieba posłany został, by „Raduj się" rzec Bogarodzicy. Kie­dy ujrzał, że wraz z jego głosem bezciele­snym wcielasz się Boże, stanął w zachwy­cie wołając do Niej:

Raduj się, przez Którą zajaśniała ra­dość,

Raduj się, dla Której klątwa zniesiona.

Raduj się, Któraś Adama z upadku podniosła,

Raduj się, Któraś Ewę uwolniła z łez.

Raduj się, wysokości niedostępna ludzkiej myśli,

Raduj się, głębino nieprzenikniona na­wet oczyma anielskimi.

Raduj się, Która jesteś tronem Kró­la,

Raduj się, Która nosisz utrzymujące­go wszystko.

Raduj się, gwiazdo, Która ukazałaś Słońce,

Raduj się, łono wcielenia Boskiego.

Raduj się, przez Którą odnawia się stworzenie,

Raduj się, przez Którą kłaniamy się Stwórcy.

Raduj się, Oblubienico pozostająca Dziewicą!

KONDAKION 2

Bacząc Najświętsza na swoje dziewictwo, rzecze ze śmiałością do Gabriela: Dziwne twoje słowa wydają się być nie do przyjęcia mej duszy, kiedy mówisz mi o poczęciu bez nasienia, Ty, który wołasz: Alleluja.

Ikos 2

Czekając Dziewica na wyjaśnienie niepoznawalnej tajemnicy zawołała do posłańca: Czyż łono moje dziewicze może zrodzić Syna? Powiedz mi. A on w bojaźni rzekł jej wołając:

Raduj się, wtajemniczona w przed­wieczne postanowienie,

Raduj się, pełna wiary w obietnice mil­czenia godne.

Raduj się, Która jesteś zapowiedzią cu­dów Chrystusowych,

Raduj się, korono Jego postanowień.

Raduj się, drabino niebiańska, po któ­rej zstąpił Bóg,

Raduj się, moście unoszący mieszkań­ców ziemi na niebo.

Raduj się, cudzie wielokrotnie zwia­stowany przez Aniołów.

Raduj się, bolesna porażko demo­nów.

Raduj się, rodzicielko niewypowie­dzianej Światłości,

Raduj się, Któraś zachowała to w ta­jemnicy.

Raduj się, Która mędrców przewyż­szasz wiedzę,

Raduj się, Która wierzącym rozja­śniasz umysły.

Raduj się, Oblubienico pozostająca Dziewicą!

KONDAKION 3

Dziewicę, Która męża nigdy nie znała, Moc Najwyższego ku poczęciu nawiedziła i łono Jej urodzajną uczyniła niwą dla wszystkich, którzy pragną zbawienia, tak oto śpiewając: Alleluja.

Ikos 3

Panna, mając w łonie swym Boga, udała się do Elżbiety, której płód, gdy tylko rozpoznał Jej pozdrowienie, ucieszył się i skakaniem niczym śpiewem wołał do Bogarodzicy:

Raduj się, pędzie niewiędnącej latoro­śli,

Raduj się, owocu nieśmiertelnego zaskarbienie.

Raduj się, oprawiająca rolę Rolnika miłującego ludzi,

Raduj się, Któraś zrodziła naszego Życiodawcę.

Raduj się, niwo obfitująca miłosier­dziem,

Raduj się, stole zastawiony obfitością przebłagania.

Raduj się, przez Którą raj rozkoszy rozkwita,

Raduj się, bowiem przystań duszom przygotowujesz.

Raduj się, przyjemna woni modlitwy,

Raduj się, Boska ku śmiertelnym życz­liwości,

Raduj się, odwago śmiertelnych ku Bogu.

Raduj się, Oblubienico pozostająca Dziewicą!

KONDAKION 4

Nękany nawałnicą sprzecznych my­śli, zasmucił się nieskazitelny Jó­zef, znając Cię niezamężną, rozmyślał o tajemnym związku, Przeczysta: dowie­dziawszy się jednak o Twym poczęciu od Ducha Świętego, rzekł: Alleluja.

Ikos 4

Gdy usłyszeli pasterze Aniołów śpiewanie o przyjściu Chrystusa w ciele, pobiegli jak do Pasterza, lecz ujrze­li Go jak Jagnię Nieskalane, w łonie Ma­ryi upasione, toteż wielbiąc Ją rzekli: Raduj się, Matko Jagnięcia i Pasterza,

Raduj się, zagrodo rozumnych owie­czek.

Raduj się, obrono od wrogów niewi­dzialnych,

Raduj się, Któraś otworzyła nam raj­skie podwoje.

Raduj się, bowiem niebiosa weselą się wraz z ziemią,

Raduj się, bowiem wszystko co na zie­mi współweseli się z niebiosami.

Raduj się, Która jesteś niemilknącymi ustami Apostołów,

Raduj się, niezwyciężone męstwo świętych męczenników.

Raduj się, niezachwiany filarze wia­ry.

Raduj się, łaski sławne doznanie.

Raduj się, przez Którą piekło zostało ogołocone,

Raduj się, przez Którą przyodzieliśmy się w chwałę.

Raduj się, Oblubienico pozostająca Dziewicą!

KONDAKION 5

Gdy ujrzeli magowie gwiazdę przez Boga kierowaną, poszli za jej blaskiem, za latarnię ją mając, pod jej przewodem szukali Potężnego Władcy, a do­szedłszy do Niedostępnego, ucieszyli się i śpiewali: Alleluja.

Ikos 5

Kiedy ujrzeli synowie chaldejscy na rękach Dziewicy Tego, Który ludzi I stworzył swą ręką, rozpoznali w Nim Władcę, choć przyjął był postać sługi i po­śpiesznie uczcili Go swymi darami, a do Błogosławionej wołali:

Raduj się, Matko nie zachodzącej gwiazdy,

Raduj się, promieniu tajemniczego dnia.

Raduj się, Która gasisz zarzewie fałszu,

Raduj się, oświecająca wyznawców Trójcy Świętej.

Raduj się, Któraś tyrana nieludzkiego pozbawiła władzy,

Raduj się, Któraś ukazała Chrystusa Boga miłującego ludzi.

Raduj się, Któraś wybawiła nas od barbarzyńskiego pogaństwa,

Raduj się, Któraś wyzwoliła nas od niegodziwych uczynków.

Raduj się, Któraś położyła kres pogań­skiej czci ognia,

Raduj się, tłumiąca płomień namięt­ności.

Raduj się, przewodniczko wierzących po drodze nieskazitelności,

Raduj się, radości wszystkich pokoleń.

Raduj się, Oblubienico pozostająca Dziewicą!

KONDAKION 6

Magowie, którzy stali się kaznodzie­jami noszącymi w sobie Boga, wró­cili do Babilonu, wypełniwszy Twe posłan­nictwo i wszystkim głosili o Tobie, żeś Chrystus; pamiętali zaś niedorzecznego Heroda, który śpiewać nie umiał: Alleluja.

Ikos 6

Oświeciwszy Egipt światłem prawdy, przepędziłeś mrok fałszu, bożki zaś egipskie, Zbawco, nie mogąc sprostać Twojej sile runęły, a z ich niewoli wy­zwoleni wołali do Bogarodzicy: Raduj się, ludzi odnowienie,

Raduj się, demonów klęsko i osłabie­nie.

Raduj się, Któraś zmiażdżyła zwodzicielską dynastię,

Raduj się, Któraś ukazała oszustwo po­gaństwa.

Raduj się, morze, które pochłonęło fa­raona myśli,

Raduj się, skało, z której źródło try­ska dla spragnionych życia.

Raduj się, słupie ognisty, oświecający tych co w ciemnościach,

Raduj się, opiekunko świata przestron­niej sza od chmur.

Raduj się, pokarmie mannę zastępują­cy,

Raduj się, służebnico świętego Pokar­mu.

Raduj się, ziemio obiecana,

Raduj się, z Której płynie miód i mle­ko.

Raduj się, Oblubienico pozostająca Dziewicą!

KONDAKION 7

Kiedy dla Symeona nadszedł czas odejścia z tego świata marności, wtedy ukazałeś się jemu, jako młodzie­niec, lecz on rozpoznał w Tobie Boga do­skonałego i podziwiał mądrość Twoją niewymowną śpiewając: Alleluja.

Ikos 7

Nowe ukazał nam stworzenie, przez Niego uczynione, Stwórca objawio­ny, Który wyszedł z łona bez nasienia i zachował je, jakim było do tej pory, nie­naruszone, abyśmy cud ten widząc wiel­bili Ją i wołali:

Raduj się, kwiecie nie więdnący,

Raduj się, korono wstrzemięźliwości.

Raduj się, światły prawzorze naszego zmartwychwstania,

Raduj się, ukazująca nam życie anielskie.

Raduj się, drzewo o słodkim owocu, z którego pokarm czerpią wierni,

Raduj się, drzewo obfitujące w liście, w którego cieniu wielu się ukrywa.

Raduj się, Któraś nosiła w łonie Zbawiciela zniewolonych,

Raduj się, Któraś porodziła Przewod­nika zbłąkanych.

Raduj się, pojednanie z Sędzią spra­wiedliwym,

Raduj się, wielu grzechów przebacze­nie.

Raduj się, szato dająca odwagę obna­żonym,

Raduj się, miłości przewyższająca wszelkie pragnienie.

Raduj się, Oblubienico pozostająca Dziewicą!

KONDAKION 8

Narodzenie przedziwne widząc, wy­rzeknijmy się świata, a umysł nasz skierujmy ku niebu; w tym bowiem celu Najwyższy Bóg zjawił się na ziemi, jako pokorny człowiek, pragnąc ku górze pro­wadzić wszystkich, którzy Mu śpiewają: Alleluja!

Ikos 8

Słowo nieopisane swoją pełnią przeby­wało w dole (na ziemi), nie opusz­czając jednocześnie niebios, bowiem prze­mieszczenie to nie polegało na zmianie miejsca, lecz było zejściem Boskim i na­rodzinami z Dziewicy, Która Boga przy­jęła i usłyszała:

Raduj się, pomieszczenie nieobjętego Boga,

Raduj się, bramo wzniosłej tajemnicy.

Raduj się, nowino budząca wątpliwości u niewiernych,

Raduj się, niezawodna chwało wierzą­cych.

Raduj się, rydwanie najświętszy Tego, Który jest nad Cherubinami,

Raduj się, siedlisko wzniosłe Tego, Który jest ponad Serefinami.

Raduj się, Któraś pojednała niepojednane,

Raduj się, Któraś połączyła dziewi­czość z macierzyństwem.

Raduj się, przez Którą przebaczone zo­stało przewinienie,

Raduj się, przez Którą otworzyły się rajskie podwoje.

Raduj się, kluczu Królestwa Chrystusa,

Raduj się, nadziejo wiecznej szczęśli­wości.

Raduj się, Oblubienico pozostająca Dziewicą!

KONDAKION 9

Wszelkie istoty anielskie podziwiały wielkie dzieło Twojego wcielenia; bowiem tego, kto jest Bogiem nieprzystęp­nym, ujrzały, jako człowieka przystępne­go dla wszystkich, z nami przebywające­go i słyszącego od wszystkich: Alleluja.

Ikos 9

Retorów wielomównych jako ryby bez głosu, widzimy przed Tobą, Boga­rodzico: nie mogą bowiem powiedzieć, jak, pozostając Dziewicą, urodzić mogłaś? My zaś tajemnicę Twoją podziwiając wo­łamy z wiarą:

Raduj się, naczynie Bożej Mądro­ści,

Raduj się, skarbnico Jego opatrzno­ści.

Raduj się, Któraś ukazała niemądrość mędrców,

Raduj się, Która krasomówcom wytykasz brak umiejętności mówienia.

Raduj się, bowiem przemądrzali badacze stali się głupcami,

Raduj się, bowiem twórcy mitów marnie przeminęli.

Raduj się, Któraś unicestwiła Ateńczyków matactwo,

Raduj się, Która napełniasz sieci ry­backie.

Raduj się, wyciągająca z otchłani nie­wiedzy,

Raduj się, u wielu wzbogacająca po­znanie

Raduj się, okręcie pragnących zbawienia,

Raduj się, przystani dla płynących przez życie.

Raduj się, Oblubienico pozostająca Dziewicą!

KONDAKION 10

Wszystkiego Stwórca, chcąc zba­wić świat, przyszedł na ziemię zgodnie ze swoją obietnicą i jako Bóg, będąc pasterzem, ze względu na nas przy­jął człowieczeństwo, aby stawszy się po­dobnym do nas, i nas wezwać ku sobie, On jako Bóg słyszy: Alleluja.

Ikos 10

Murem jesteś obronnym dla dziewic i wszystkich ku Tobie przybiegają­cych, Bogarodzico Dziewico, bowiem ta­kowym uczynił Cię Stwórca nieba i ziemi, Przeczysta, kiedy wstąpił do Twego łona i nauczył wszystkich wołać do Ciebie: Raduj się, kolumno dziewictwa,

Raduj się, bramo zbawienia.

Raduj się, przewodniczko odrodzenia duchowego,

Raduj się, dawczyni dobrodziejstw Bożych.

Raduj się, Która odnawiasz poczętych w grzechu,

Raduj się, dająca mądrość nieroztrop­nym.

Raduj się, odpędzająca tego, który de­prawuje myśli,

Raduj się, Któraś narodziła Siewcę nieskazitelności.

Raduj się, pałacu przeczystych zaślu­bin,

Raduj się, Któraś wiernych złączyła z Bogiem.

Raduj się, dobra żywicielko dziewic,

Raduj się, ozdobo świętych dziewi­czych dusz.

Raduj się, Oblubienico pozostająca Dziewicą!

KONDAKION 11

Śpiew pochwalny zawodzi, gdy usi­łuje dorównać wielkiemu miłosierdziu Twemu, i choćbyśmy ofiarowali Ci pieśni tak liczne, jak ziarnka piasku, o Królu święty, nie osiągnęlibyśmy miary godnej tego, co dałeś nam, którzy wołamy do Ciebie: Alleluja!

Ikos 11

Widzimy Najświętszą Dziewicę, świetlistą pochodnię, ukazującą się przebywającym w ciemnościach, Która zapalając światło niematerialne, prowadzi wszystkich do poznania Boga, swoim bla­skiem rozjaśniając umysły i Która tako­wym jest czczona wołaniem:

Raduj się, blasku słońca duchowego,

Raduj się, promieniu niegasnącego światła.

Raduj się, błyskawico dusze oświeca­jąca,

Raduj się, gromie napawający trwo­gą wrogów.

Raduj się, światłości promieniująca poznaniem,

Raduj się, Która jesteś początkiem ob­fitej rzeki.

Raduj się, obrazie uzdrawiającej sa­dzawki,

Raduj się, Któraś unicestwiła zmazę grzechu.

Raduj się, łaźnio obmywająca sumie­nie,

Raduj się, dzbanie radość czerpiący.

Raduj się, przyjemna woni Chrystuso­wego aromatu,

Raduj się, tajemnicze życie radosnej uczty.

Raduj się, Oblubienico pozostająca Dziewicą!

KONDAKION 12

Chcąc udzielić łaski przebaczenia za dawne winy Ten, Który grzechy wszystkich ludzi gładzi, Sam przyszedł do tych, którzy oddalili się od Jego łaski i ro­zerwawszy spis ich win, słyszy od wszyst­kich: Alleluja!

Ikos 12

Wielbiąc przez Ciebie Narodzonego, chwalimy też Cię wszyscy, jako świątynię

uduchowioną, Bogarodzico, po­nieważ Ten, który wszystko w dłoni trzy­ma, Bóg

nasz, zamieszkał w Twoim ło­nie, uświęcił Cię, uczcił i wszystkich na­uczył wołać do Ciebie:

Raduj się, namiocie Boga i Słowa,

Raduj się, przewyższająca„święte świętych".

Raduj się, arko złocona przez Ducha Świętego,

Raduj się, niewyczerpana skarbnico życia.

Raduj się, czcigodna korono królów bogobojnych,

Raduj się, godna chwało pobożnych kapłanów.

Raduj się, niezachwiany filarze cerkwi,

Raduj się, nieobalony murze Króle­stwa Bożego.

Raduj się, przez Którą dokonują się zwycięstwa,

Raduj się, Która obalasz nieprzyjaciół naszych.

Raduj się, ciała mojego lekarstwo,

Raduj się, duszy mojej zbawienie.

Raduj się, Oblubienico pozostająca Dziewicą!

KONDAKION 13

Matko Najsławniejsza, Któraś zro­dziła Słowo, świętsze od wszyst­kich świętych! Przyjmij ten nasz dar i od wszelkiego nieszczęścia zachowaj nas wszystkich i wybaw od przyszłych mę­czarni śpiewających Ci: Alleluja!

MODLITWA DO PRZENAJŚWIĘTSZEJ BOGARODZICY

Przyjmij, Wszechmocna, najczystsza Władczyni i Królowo nasza, Boża Rodzicielko, te pochwalne hymny, Tobie jedynej odpowiadające, od nas niegodnych sług Twoich, wybrana spośród wszystkich pokoleń, Któraś się okazała wyższą od wszelkiego stworzenia nieba i ziemi. Dzięki Tobie Bóg zastępów jest z nami i przez Ciebie poznaliśmy Syna Bożego i staliśmy się godnymi świętego Ciała i naj­czystszej Krwi Jego. Dlatego błogosławio­na Jesteś z pokolenia na pokolenie, przez Boga wysławiona, wspanialsza od Che­rubinów i czcigodniejsza od Serafinów.

I teraz, o pełna chwały Przenajświęt­sza Bogarodzico, nie ustawaj w modlitwie za nas, niegodnych sług Twoich, abyś­my od wszelkiej złej myśli i od wszel­kiego nieszczęścia byli zbawieni i uchro­nieni od wszelkiej złośliwości szatań­skiej.

Do końca wstawiając się za nami za­chowaj nas przed osądzeniem. Orędow­nictwem bowiem Twoim i opieką chronie­ni, Jedynemu w Trójcy Bogu i Stwórcy wszystkiego składamy chwałę, cześć, po­kłon i dziękczynienie teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen.